Bastia
19 di lugliu
19 di lugliu
Naissance d'une cité - Bastia d'Antoine-Marie Graziani
U storicu Antoine-Marie Graziani hè l’autore di “Naissance d’une cité - Bastia” à l’edizione Alain Piazzola. U primu tomu d’una storia chì tratterà di e quistione ecunomiche, da a nascita di a cità à u 1729. A custruzzione d’una torra, una bastia, hè u puntellu. Hè stata custruita versu u 1390 da A Maona, un gruppu cumerciale in leia cù a famiglia genuvese Lomellini. A Serenissima li hà delegatu a Corsica. L’idea hè di truvà un puntu d’appoghju militare pè difende una zona di trasizione trà u Capicorsu è a piaghja à levante. L’urbanizazione principia in u 1476. Un gruppu di culonni liguri, cunduttu da Antonio Tagliacarne decide cù certi corsi, in particulare i De Pino, di custruì una lucalità vicinu à a bastia. In u 1482-1483, l’uffiziu di San Ghjorghju decide di prulungà l’iniziativa è di custruì a “Terra nova” nentr’à u primu accintu di i muri di a cità. In l’anni 1490, Genuva ci stalla u guvernatore è Bastia diventa capitale di l’isula. L’abitanti sò à i ⅔ corsi allora chì Calvi, Bunifaziu è Aiacciu sò cità quasi tutte ligure. Malgradu stu mischju di pupulazione, Bastia ferma sott’à duminazione genuvese. U primu podestà hè Antonio Tagliacarne stallatu in u 1484. Un Corsu di Guaitella, paisolu attuale di E Ville di Pertrabugnu, occupa a funzione quindeci anni dopu. Un’identità bastiaccia hà da nasce prestu dinù. Si vede ind’e rivalità trà i riprisentanti di a cità. I matrimonii trà liguri è genuvesi si facenu prestu è, toccu a metà di u sedecesimu seculu, l’idea di un'identità bastiaccia hè arradicata. I sgiò bastiacci ùn si dicenu micca genuvesi cum’è l’aiaccini. A cità duminava a so stesa territurale è incasciava e so ricchezze grazia à a fiscalità. Sta duminazione hà da esse palisata da autori corsi durante e revuluzione di u 18u seculu.
Trà u 1580 è u 1620, hè una perioda di prusperità pè Bastia : crescenza demugrafica da 1500 à 4000 abitanti. Stu sviluppu economicu si fonda nant’à una custruzzione fiscale chì permette à a cità di chjappà e ricchezze prudutte nant’à a zona andendu da San Fiurenzu à Sulinzara. Un sistemu di gabelle li permette di tassà e spurtazione di vinu capicursinu, prima risorsa di l’isula, è l’impurtazione di granu di terra ferma. Cù i capitali incasciati cusì, i Bastiacci anu da piazzà soldi in u cumerciu, fà attività finanziarie, è impadruniscesi à pocu à pocu di a flotta capicursina.
Avemu dinù un Bastia industriale. Cuncerie sò custruite in cità. Sin’à 45 long’à u Guadellu. Fora di cità, vicin’à i fiumicelli di a piaghja orientale, l’intrapresarii bastiacci custruianu stazzone appruvistate da u minerale di ferru di l’isula d’Elba. I cumercianti si tramutanu in Italia, in Pisa, in Foligno pè andà in e fiere. Ci hè un veru tichju pè a mercanzia è l’intrapresariatu chì diventa un puntellu di l’identità bastiaccia. Ghjè dinù l’epuca di l’uppusizione trà i quartieri di Terra nova è Terra vechja. Nant’à st’ultimu quartiere, si sò stallate pupulazione chì accumpagnanu a forte crescita demugrafica è ecunomica di l’anni 1580-1620. A duminazione di i sgiò di Terra Nova hà da da esse cuntestata da a nova classa di mercanti è intrapresari stabiliti in Terra vechja. St’opposizione hà da cresce è, pianu pianu, Terra vechja, di più pupulata, hà da piglià a suprana nant’à Terra nova. Una rumpitura d’equilibru simbulizata da a custruzzione di a chjesa San Ghjuvanbattista in opposizione à quella di Santa Maria. U cunflittu s’hà da sguassà daret’à l’identità bastiaccia.
Cultura
Apertura di a cappella Santa Cristina : cunferenza di Monique Baladassari, pulifunie corse è sacre dumenica u 21 d'aprile à duie ore
19 d'aprile | Valle di Campuloru
Stazii “Natura è erburisazione” cù Francesca Desideri è Vincent Renoux
16 d'aprile | Ostriconi, Porri, San Petrone
Chjama à prugetti di a CDC : lingua corsa è natura sin'à u 15 di maghju
12 d'aprile | Corsica
Un affrescu memuriale trà storia è memoria in Cervioni
10 d'aprile | Cervioni
29u Cuncorsu di puesia corsa è gallurese Lungoni
9 d'aprile | Santa Teresa di Gallura
È u ventu... A nova racolta di puesie di Petru Leca, edizione Albiana
6 d'aprile | Corsica
Sartène, 1583. Une histoire corse di Guillaume Stalloni, edizione Scudo
19 di marzu | Corsica
A rivista Kyrn in l’emissione “Dans l’oeil de Kyrn”
19 di marzu | Corsica
I sicreti di u tempu, un escape game à u Museu Casa nativa di Pasquale Paoli in Merusaglia
29 di ferraghju | Merusaglia
Raconti IV In paesi Au village
22 di ferraghju | Corsica
U novu cuncorsu di a nuvella organisatu da l’associu Altaleghje
20 di ferraghju | Altaghjè
Premiu di i lettori di Corsica 2024 sin’à u 30 di ghjugnu
26 di ghjennaghju | Corsica
U prugettu d’iscrizzione di u chjam’è rispondi à u patrimoniu immateriale di l’UNESCO, purtatu da l’associ ADECEC è Voce
23 di ghjennaghju | Corsica è UNESCO